Mecburi hizmet yükümlülüğünün aktarılması
Özelleştirilen bir kuruluşun şirket tüzel kişiliğinin tüm hak ve yükümlülükleri ile bir başka kamu kuruluşuna intikali suretiyle tasfiye edilmiş bulunması durumunda; resmi burslu olarak yurt dışında master öğrenimi gören öğrencilerinin istihdam fazlası personel olarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilmeleri suretiyle mecburi hizmet yükümlülüklerini ifa edebilecekleri hk
Özelleştirme kapsam ve programında bulunan .............A.Ş. Genel Müdürlüğünün resmi burslu olarak yurt dışında master öğrenimi gören öğrencilerin, 2000 yılı içerisinde adı geçen kuruluşun tüm işletmelerinin varlık bazında özelleştirilmesi şirket tüzel kişiliğinin ise tüm hak ve yükümlülükleri ile bir başka kamu kuruluşuna intikali suretiyle tasfiye edilmiş bulunması durumunda, nerede ve nasıl işe başlatılacakları, ayrıca önümüzdeki aylarda aynı statüde, A.B.D?ne gönderilecek öğrencilerin eğitimleri süresi içerisinde büyük olasılıkla Şirket tasfiye edileceğinden yurt dışında yapılması gerekecek ödemelerin kimin tarafından ve nasıl yapılacağı hususundaki tereddütlere ilişkin ilgi yazınız incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 221, 222 ve 223 üncü maddeleri ile değişik 224 ve 225 inci maddeleri, mecburi hizmet karşılığı Devlet memurluğuna eleman yetiştirilmesi, mecburi hizmetin süresi ve mecburi hizmet karşılığı öğrenci okutan kurumlar ile mecburi hizmet karşılığı okuyanların hak ve yükümlülüklerine ilişkin hususları düzenlemiş olup, ?Devlet Memurluğuna Eleman Yetiştirilmesi? başlıklı 221 inci maddesinin (c) bendinde kurumların belirli sınıflardaki memurluklara eleman yetiştirmek amacıyla dış memleketlerde öğrenci okutabilecekleri ve ihtisas yaptırılabilecekleri belirtilmiştir.
Aynı Kanunun ?Mecburi Hizmet? başlıklı 224 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde ise, yurt dışındaki öğretim kurumlarında Devlet hesabına öğrenimlerini bitiren öğrencilerin (tatiller dahil) öğrenim sürelerinin iki katı kadar mecburi hizmetle yükümlü oldukları belirtilmiş olup, son fıkrasında ?Mecburi hizmet yükümlülüğünün 8.6.1984 tarih ve 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamına giren kurumlar arasında devri mümkündür. Mecburi hizmetle yükümlü bulunanlar, yarışma sınavına tabi tutulmaksızın atanırlar? hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 8.4.1929 tarihli ve 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun gereğince kamu kurum ve kuruluşları ile ticaret odaları ve sözleşmeleri gereğince yurt dışına öğrenci gönderecek şirketler bu Kanun kapsamında bulunmakta olup, 12 nci maddesi ile yurtdışına gönderilecek öğrenciler için her yıl ilgili kamu kurum ve kuruluşların bütçelerinden ayırdıkları tahsisatın Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinde ayrılacak bir bölümde toplanacağı, 18 inci maddesinde de bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda bir takım müeyyidelerin uygulanacağı belirtilmiştir.
24.11.1994 tarih ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun ?Kuruluşlardaki Personelin Nakli? başlıklı 22 nci maddesinde ?Özelleştirme programına alınan, özelleştirilen, faaliyeti durdurulan, küçültülen, kapatılan veya tasfiye edilen kuruluşlarda çalışan 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personel ile sözleşmeli personel (kapsam dışı personel dahil) diğer kamu kurum ve/veya kuruluşlarına, 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 8 inci maddesinin (f) bendinde yer alan hükümler de dikkate alınarak aşağıdaki şekilde nakledilirler,..? hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, mecburi hizmetle yükümlü personelin mecburi hizmetinin, 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamına dahil kurumların memur kadroları ile kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü maddesinin (b) ve (c) fıkraları kapsamına dahil kadro ve pozisyonları arasında devredilebileceği ya da sözkonusu şahısların .........A.Ş. Genel Müdürlüğü?nde göreve başlatıldıktan sonra Özelleştirme Kanunu çerçevesinde istihdam fazlası personel olarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilmeleri suretiyle mecburi hizmet yükümlülüklerini ifa edebilecekleri, aksi takdirde ilgililer hakkında 657 sayılı Kanunun değişik 225 inci maddesi hükmü gereğince işlem yapılması gerektiği mütalaa edilmektedir.
Yurtdışına gönderilecek öğrencilerle ilgili olarak, Başkanlığınızca izin verilmesi durumunda Başkanlığınızca masraflarının karşılanması, öğrencilerin eğitimleri sırasında adı geçen kuruluşun bütün hak ve yükümlülükleri ile bir başka kamu kuruluşuna intikali suretiyle tümüyle tasfiye edilmesi durumunda ise eğitimleri için gerekli harcamaların bu kuruluş tarafından Milli Eğitim Bakanlığı bütçesine yapılacak aktarmalar suretiyle karşılanması gerektiği mütalaa edilmektedir.