İki taraflı rıza ile sözleşme fesh edilse dahi bekleme süresine tabi olunacağı

Genel Müdürlüğünüzde personel ihtiyacının temini amacıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesi uyarınca sözleşmeli personel alım ilanı verilerek başvuruda bulunan adaylardan 657 sayılı Kanunun 5917 sayılı Kanunla ekli 4 üncü maddesinin (B) bendine istinaden mevcut durumlarının uygun olduğunu beyan eden dilekçelerini ibraz etmelerinin istenildiği, ancak ilan sonuçlarının değerlendirilmesi esnasında şehir plancısı pozisyonunda başvuran ve KPSS puan sıralamasına göre ilk sırada yer alan İsmail TÜZGEN'in Tarım ve Köyişleri Bakanlığında 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi uyarınca sözleşmeli personel pozisyonunda çalıştığı halde durumunun uygun olduğunu beyan eden dilekçesinin bulunduğu belirtilerek, 657 sayılı Kanunun değişik 4/B maddesinde sözleşmelerini iki taraflı feshedenlerin durumlarına yönelik herhangi bir düzenlemenin olmadığı da dikkate alındığında, adı geçen şahsın şehir plancısı olarak yerleştirilmesinin yapılıp yapılamayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün bildirilmesini talep eden ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere; 25/06/2009 tarihli ve 5917 sayılı Kanunun 47/5-a-2 maddesi ile, 657 sayılı Kanunun değişik 4/B maddesinin son paragrafına; "Bu şekilde istihdam edilenler, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemezler." hükmü ilave edilmiştir.
Mezkur hükümle, sözleşmeli olarak istihdam edilen personelin sık sık kurum değiştirmesinin önlenmesi, KPSS'ye girmiş olup yerleştirilmek üzere bekleyen diğer adaylara da sıra gelmesinin sağlanması ve bu sayede hem hakkaniyet ilkesinin hayata geçirilmesi hem de kamu kurumlarının verimli bir şekilde hizmet sunmasına imkan tanınması amaçlanarak hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket edilmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya doğum ve askerlik sebebiyle hizmet sözleşmesinin feshedilmesi hariç olmak üzere, sözleşmelerini tek taraflı olarak feshetmiş olanların, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemeyeceği kuralı benimsenmiştir.
Anılan hüküm ile hangi hallere münhasır olarak sözleşmenin feshedilmesi halinde bir yıllık bekleme süresine tabi olunacağı açıkça belirtilmiş, idari hizmet sözleşmelerinin niteliği göz önünde bulundurularak, tarafların hizmet akdini karşılıklı olarak feshetmeleri hususunda herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Diğer taraftan, İdare hukukunun temel prensipleri gereği, her türlü idari eylem ve işlemde gerekçenin esas şekil şartlarından biri olması sebebiyle, karşılıklı olsa dahi idarenin kamu yararına da uygun bir gerekçe göstermeksizin hizmet sözleşmesini feshetmesi mümkün bulunmadığı gibi, mali yılla sınırlı sözleşmeler ile istihdam edilen sözleşmeli personelin hizmetine duyulan gereksinimin ortadan kalkması nedeniyle sözleşmenin feshedilmek istenilmesi halinde o hizmet için tahsis edilmiş bulunan sözleşmeli personel pozisyonunun da iptal edilmesi gerekir. Ayrıca sözleşmeli personelin doğum ve askerlik dışında herhangi bir gerekçe ile hizmet akdini idare ile mutabık kalarak feshetmek istemesi halinde de fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe yeniden sözleşmeli personel pozisyonunda istihdamı mümkün bulunmamaktadır.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; 657 sayılı Kanunun değişik 4 üncü maddesinin B bendine göre istihdam edilen sözleşmeli personelin hizmet akdinin, hizmetine duyulan gereksinimin ortadan kalkması nedeniyle idarece yenilenmemesi hali ile mezkur Esaslarda belirtilen hizmet sözleşmesi esaslarına aykırılık ve Bakanlar Kurulunca belirtilen istisnalar hariç olmak üzere, taraflarca mutabık kalınarak feshedilmek istenilmesi halinde, yeniden kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilmek için fesih tarihinden itibaren 1 yıllık bekleme süresinin geçerli olacağı, ayrıca gerçeğe aykırı bildirimde bulunan adayların başvuruları değerlendirilmeye tabi tutulamayacağı gibi, hukukun genel esasları dikkate alınarak hak iktisap etmelerinin de söz konusu olamayacağı dikkate alındığında, anılan şahsın Genel Müdürlüğünüze sözleşmeli şehir plancısı pozisyonunda atanmasının mümkün bulunmadığı mütalaa edilmektedir.