TSK?den re?sen emekliye sevk edilen kişinin, 657 sayılı Kanununun 92?nci maddesi hükmü çerçevesinde Kurumunuza açıktan atanması
Türk Silahlı Kuvvetlerinde astsubay olarak görev yapmakta iken disiplinsizlik ve ahlaki durum sebebiyle re'sen emekliye sevk edilen kişinin, 657 sayılı Kanununun 92'nci maddesi hükmü çerçevesinde Kurumunuza açıktan atanmasının 5434 sayılı Kanunun 104 üncü maddesi kapsamı dışında olması halinde mümkün olduğu ile hukuki olarak bir engel bulunmaması halinde Kurumunuz bünyesinde yer alan hangi kadrolara atanabileceğine ilişkin
Kanun / Madde(ler) 657 / 92, 93
Tarih : 14/05/2008
Kaynak 29 sayılı bülten 12. sayfa
Türk Silahlı Kuvvetlerinde astsubay olarak görev yapmakta iken disiplinsizlik
ve ahlaki durum sebebiyle re'sen emekliye sevk edildiği belirtilen ?'in, 657
sayılı Devlet Memurları Kanununun 92'nci maddesi hükmü çerçevesinde açıktan
Kurumunuza atanmasının hukuken mümkün olup olmadığı ile hukuki olarak bir
engel bulunmaması halinde Kurumunuz bünyesinde yer alan hangi kadrolara atanabileceğine
ilişkin ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Emeklilerin yeniden hizmete alınması" başlıklı 93'üncü maddesinde, "T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli olanlardan (5434 sayılı Kanunun 104'üncü maddesine göre emeklilikle ilgili görevlere yeniden atanamayacaklar hariç) sınıfında yazılı nitelikleri taşımakta bulunanlar, Kanunun 92'nci maddesi hükümlerine göre kurumlarda boş kadro bulunmak şartıyla yeniden memurluğa alınabilirler." hükmü yer almakta olup; 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 104'üncü maddesinde de, "39'uncu maddenin yetersizlik ve disiplin sebepleri hariç olmak üzere (e) ve (f) fıkralarıyla 92'nci maddede gösterilenler, kurumlarda emeklilik hakkı tanınan vazifelerde çalıştırılamazlar." hükmü bulunmaktadır. Aynı Kanunun belirtilen maddede atıfta bulunulan 39'uncu maddesinin (e) ve (f) bentleri incelendiğinde ise, "Subay ve askeri memurlarla, gedikli subay ve gedikli erbaşların ahlak noktasından hüküm ile veya yetersizlik veya disiplin sebeplerinden dolayı sicilleri üzerine veyahut askeri mahkemelerce verilecek kararlar üzerine kurumlarınca resen; (e) fıkrasında yazılı olanlar dışındakiler ahlak ve yetersizlik sebeplerinden dolayı yönetmeliğine göre sicilleri üzerine kurumlarınca resen" şeklinde, emeklilik aylığının bağlanacağı hallerle ilgili olarak askerlik görevinden ihraç sebeplerine yer verildiği görülmektedir.
Ayrıca, 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 30'uncu maddesinin ilk fıkrasında; "Cumhurbaşkanı tarafından atananlar, Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek kararnameyle atanan veya görevlendirilenler, Türkiye Büyük Millet Meclisince yapılan seçimler sonucunda görev verilenler ile yükseköğretim kurumlarının öğretim üyeliklerine yapılacak atamalar hariç olmak üzere, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar, genel bütçeye dahil dairelerin, katma bütçeli idarelerin, döner sermayelerin, kefalet sandıklarının, sosyal güvenlik kurumlarının ve bütçeden yardım alan kuruluşların kadrolarına açıktan atanamazlar. Diğer kanunların bu fıkraya aykırı hükümleri uygulanmaz." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 15/03/1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilerek 18/04/1999 tarihli ve 23670 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve 21/09/2004 tarihli ve 2004/8246 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile değiştirilen Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin 2'nci maddesinde; bu Yönetmeliğin, 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kadrolarda, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmelere ait memur kadrolarında, özelleştirme kapsam ve programında bulunan kuruluşlar da dahil olmak üzere kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarına ait memur kadroları ile sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilen personelin, müdür ve daha alt görevlere görevde yükselme mahiyetindeki asaleten atamaları ile en az ortaöğretim düzeyinde mesleki veya teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara ilişkin unvan değişikliği mahiyetindeki asaleten atamaları hakkında uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Aynı Yönetmeliğin ek 1'inci maddesinde ise, "Diğer personel kanunlarına tabi olanların 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi görevlere atanmalarında ihraz ettikleri unvanlar, aynı unvanın olmaması halinde öğrenim durumu ve ihraz ettiği unvanla birlikte atanacağı unvan ve Devlet Personel Başkanlığının olumlu görüşü dikkate alınır." hükmü bulunmaktadır.
Bu itibarla, Türk Silahlı Kuvvetlerinden re'sen emekli edilme işlemine dayanak teşkil eden sebebin, bu maddede yer alan istisnalar hariç olmak üzere 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 104'üncü maddesinde belirtilen sebeplerden olması halinde ilgilinin Devlet memurluğuna atanmasının mümkün olmadığı, re'sen emekli edilme sebebinin söz konusu madde kapsamı dışında olması halinde ise; ilgilinin daha önce astsubay olarak çalışmış olması, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı almıyor olması ve mevzuatta belirtilen diğer şartları taşıması kaydıyla, Kurumunuz personeli görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliğinde "İdari Hizmetler Grubu"nda düzenlenmiş olan görevlere ve bu görevlerle aynı düzeyde veya daha alt düzeyde gösterilen diğer görevlere atanmasının Kurumunuzun takdirinde olduğu mütalaa edilmektedir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Emeklilerin yeniden hizmete alınması" başlıklı 93'üncü maddesinde, "T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli olanlardan (5434 sayılı Kanunun 104'üncü maddesine göre emeklilikle ilgili görevlere yeniden atanamayacaklar hariç) sınıfında yazılı nitelikleri taşımakta bulunanlar, Kanunun 92'nci maddesi hükümlerine göre kurumlarda boş kadro bulunmak şartıyla yeniden memurluğa alınabilirler." hükmü yer almakta olup; 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 104'üncü maddesinde de, "39'uncu maddenin yetersizlik ve disiplin sebepleri hariç olmak üzere (e) ve (f) fıkralarıyla 92'nci maddede gösterilenler, kurumlarda emeklilik hakkı tanınan vazifelerde çalıştırılamazlar." hükmü bulunmaktadır. Aynı Kanunun belirtilen maddede atıfta bulunulan 39'uncu maddesinin (e) ve (f) bentleri incelendiğinde ise, "Subay ve askeri memurlarla, gedikli subay ve gedikli erbaşların ahlak noktasından hüküm ile veya yetersizlik veya disiplin sebeplerinden dolayı sicilleri üzerine veyahut askeri mahkemelerce verilecek kararlar üzerine kurumlarınca resen; (e) fıkrasında yazılı olanlar dışındakiler ahlak ve yetersizlik sebeplerinden dolayı yönetmeliğine göre sicilleri üzerine kurumlarınca resen" şeklinde, emeklilik aylığının bağlanacağı hallerle ilgili olarak askerlik görevinden ihraç sebeplerine yer verildiği görülmektedir.
Ayrıca, 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 30'uncu maddesinin ilk fıkrasında; "Cumhurbaşkanı tarafından atananlar, Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek kararnameyle atanan veya görevlendirilenler, Türkiye Büyük Millet Meclisince yapılan seçimler sonucunda görev verilenler ile yükseköğretim kurumlarının öğretim üyeliklerine yapılacak atamalar hariç olmak üzere, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar, genel bütçeye dahil dairelerin, katma bütçeli idarelerin, döner sermayelerin, kefalet sandıklarının, sosyal güvenlik kurumlarının ve bütçeden yardım alan kuruluşların kadrolarına açıktan atanamazlar. Diğer kanunların bu fıkraya aykırı hükümleri uygulanmaz." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 15/03/1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilerek 18/04/1999 tarihli ve 23670 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve 21/09/2004 tarihli ve 2004/8246 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile değiştirilen Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin 2'nci maddesinde; bu Yönetmeliğin, 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kadrolarda, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmelere ait memur kadrolarında, özelleştirme kapsam ve programında bulunan kuruluşlar da dahil olmak üzere kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarına ait memur kadroları ile sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilen personelin, müdür ve daha alt görevlere görevde yükselme mahiyetindeki asaleten atamaları ile en az ortaöğretim düzeyinde mesleki veya teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara ilişkin unvan değişikliği mahiyetindeki asaleten atamaları hakkında uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Aynı Yönetmeliğin ek 1'inci maddesinde ise, "Diğer personel kanunlarına tabi olanların 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi görevlere atanmalarında ihraz ettikleri unvanlar, aynı unvanın olmaması halinde öğrenim durumu ve ihraz ettiği unvanla birlikte atanacağı unvan ve Devlet Personel Başkanlığının olumlu görüşü dikkate alınır." hükmü bulunmaktadır.
Bu itibarla, Türk Silahlı Kuvvetlerinden re'sen emekli edilme işlemine dayanak teşkil eden sebebin, bu maddede yer alan istisnalar hariç olmak üzere 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 104'üncü maddesinde belirtilen sebeplerden olması halinde ilgilinin Devlet memurluğuna atanmasının mümkün olmadığı, re'sen emekli edilme sebebinin söz konusu madde kapsamı dışında olması halinde ise; ilgilinin daha önce astsubay olarak çalışmış olması, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı almıyor olması ve mevzuatta belirtilen diğer şartları taşıması kaydıyla, Kurumunuz personeli görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliğinde "İdari Hizmetler Grubu"nda düzenlenmiş olan görevlere ve bu görevlerle aynı düzeyde veya daha alt düzeyde gösterilen diğer görevlere atanmasının Kurumunuzun takdirinde olduğu mütalaa edilmektedir.