İntibakta emsalin belirlenmesi

Veri Hazırlama Kontrol İşletmeni olarak görev yapan personelin 29/01/2001 tarihinde lise mezunu olmasına rağmen 19/07/2001 tarihinde ortaokul mezunu olarak memuriyete başladığı, 22/11/2002 tarihli dilekçesine istinaden lise intibakının yapıldığının anlaşıldığı ve şu anda da ön lisans intibakının yapılmasını talep ettiğinden bahisle, ilgilinin önlisans intibakının yapılıp yapılamayacağı ve yapılacak olması halinde emsalinin ne şekilde belirleneceği hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği ilgi yazı ve ekleri incelenmiştir. Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 36 A/12-d maddesinde; ?Memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak (87 nci maddeye tâbi kurumlarda çalışanlar dahil) üst öğrenimi bitirenler, aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren emsallerinin ulaştıkları derece ve kademeyi aşmamak kaydıyla, bitirdikleri üst öğrenimin giriş derece ve kademesine memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin tamamı her yıl bir kademe, her üç yıl bir derece hesabıyla ilave edilmek suretiyle bulunacak derece ve kademeye yükseltilirler.? hükmü yer almaktadır. Bilindiği üzere, Danıştay Beşinci Dairesinin 24/11/1998 tarih ve E.1998/1979, K.1998/2760 sayılı Kararında ?Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu'nun ... günlü, 1973/14 sayılı kararında; sakat tasarrufların geri alınması ve sonuçları tartışılmış olmakla birlikte, sonuç bölümünde, idarenin hatalı terfi veya intibak işlemine dayanarak ödediği meblağın bir mahkeme kararına lüzum olmadan istirdadına karar verileceği; yokluk, açık hata, memurun gerçek dışı beyanı veya hilesi hallerinde süre aranmaksızın kanunsuz terfi veya intibaka dayanarak ödediği meblağın geri alınabileceği; bu istisnalar dışında kalan hatalı ödemelerin istirdadının, hatalı ödemenin ilk yapıldığı tarihten başlamak üzere, dava açma süresi içinde mümkün olduğu ve bu süre geçtikten sonra istirdat edilemeyeceği hususları karara bağlanmıştır. Görüldüğü üzere sözkonusu İçtihatları birleştirme kurulu kararı idarenin hatalı işlemlere dayanarak ödediği meblağın istırdadına ilişkindir. Yine konu ile ilgili bulunan ve söz konusu İçtihatları Birleştirme Kurulu kararında kendisine gönderme yapılan 26.9.1952 günlü, K:1952/244 sayılı İçtihatları Birleştirme Kurulu kararında ise, kanunsuz yapılan bir terfiin memur lehine müktesep bir hak doğurmayacağı aşikar olmakla beraber, bu işlemin bir çok tesir ve neticeler tevlit ettiği ve idarece kanunsuz bir terfi işleminin herzaman geri alınabileceğini kabul etmenin "istikrar ilkesiyle" bağdaştırılamayacağı, memur hakkında kanuna uygun muteaddit terfiiler ceryan ettiği takdirde idare tarafından kanunsuz terfin geri alınmasının tecviz edilmeyeceği açıklanmış;"istikrar ilkesi" bu kararın ışığı altında, olayların nitelik ve özellikleri de gözönünde bulundurulmak suretiyle idari yargıca uygulana gelmiş ve genel olarak idarede istikrar süresi altı yıl olarak belirlenmiştir.? denilmektedir. Ayrıca, Danıştay Beşinci Dairesinin 06/05/1982 tarih ve E.1979/5897, K.1982/5683 sayılı Kararında ?657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Memuriyete girişte yaş" başlıklı 40.maddesinde "genel olarak 18 yaşını tamamlayanlar Devlet Memuru olabilirler" denilmiş ve 41.maddesinde "Genel olarak ortaokulu bitirenler Memur olabilirler. Ortaokul mezunlarından istekli bulunmadığı takdirde İlkokulu bitirenlerinde alınması caizdir." şeklinde düzenlenmiş, 48.maddede de Devlet Memurluğuna alınacaklarda aranılacak genel ve özel şartlar belirtilmiş ve aynı yasanın 98.maddesinin(b) fıkrasında da, Memurluğa alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlardan herhangi birini kaybetmesi halinde memurluğun sona ereceği hükme bağlanmış bulunmakta ise de; dosyanın incelenmesinden 31.7.1972 tarihinde kaymakamlık evinde mülk bakıcısı olarak göreve başladığı, memuriyetteki başarısı nedeniyle asaletinin onanmış bulunduğu, 7 yıl fiilen görev yaptığı ve böylece bağlı olduğu kamu hizmetinin yerine getirilmesine olumlu katkıları bulunduğu ve dava konusu işlemin tesisi edildiği tarihte de 18 yaşını tamamladığı anlaşılan davacının, İlkokul mezunu olmadığı ve göreve başladığı tarihte 18 yaşını doldurmadığı, nedeniyle görevine son verilmesi idare hukukunun önemli ilkelerden biri olan istikrar ilkesine aykırı düşer.? denilmek suretiyle memuriyete alınma şartlarını taşımadığı sonradan anlaşılan davacının işlemin idari istikrar kazanması nedeniyle görevine son verilemeyeceğine karar verilmiştir. Yukarıdaki hükümler çerçevesinde, Bakanlığınızda Veri Hazırlama Kontrol İşletmeni olarak görev yapan ??in önlisans öğrenimini memuriyette iken tamamlaması nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 36 A/12-d maddesi kapsamında intibakının yapılabileceği; memuriyete giriş öğrenimi ortaokul olması sebebiyle, emsalinin ilgili ile aynı tarihte ortaokuldan mezun olan ve ara vermeden lise ve önlisans öğrenimini tamamladıktan sonra memuriyete giren kişi olarak belirlenebileceği mütalaa edilmektedir.