Akademik personel 36/A-5 fıkrası hükmü uyarınca bir dereceden faydalanmamayacağı

Üniversitenizde görev yapan öğretim görevlisi hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 A/5 bendinin uygulanıp uygulanamayacağı hususunda görüş talebini içeren ilgi yazı incelenmiştir.

Bilindiği üzere, 2914 sayılı Yüksek öğretim Personel Kanununun 3 üncü maddesinde; "Bu Kanuna tabi öğretim elemanlarının sınıfları ile başlangıç dereceleri aşağıda gösterilmiştir.
A) Öğretim üyeleri sınıfı :
Bu sınıf, profesörler, doçentler ve yardımcı doçentlerden oluşur.
a) Profesörler, profesör kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren birinci derecenin,
b) Doçentler, doçent kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren üçüncü derecenin,
c) Yardımcı doçentler, yardımcı doçent kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren beşinci derecenin,
İlk kademe aylığını alırlar.

Yukarıdaki (a), (b) ve (c) bentlerine göre üst dereceye atananlar, bu dereceleri kazanılmış hak olarak aldıktan sonra geçirecekleri her yıl için bir kademe ilerlemesinden yararlanırlar.
B) Öğretim görevlileri ve okutmanlar sınıfı:
Bu sınıf, öğretim görevlileri ile okutmanlardan oluşur.
C) Öğretim yardımcıları sınıfı :
Bu sınıf, araştırma görevlileri ile uzman, çevirici ve eğitim - öğretim planlamacılarından oluşur.

Öğretim görevlileri, okutmanlar ve öğretim yardımcılarının giriş dereceleri (657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler"i ile getirilen kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine ilişkin hükümleri hariç) Devlet Memurları Kanunu hükümleri uyarınca öğrenim niteliğine ve süresine göre tespit edilecek kazanılmış hak aylık derece ve kademelerine iki derece eklenmek suretiyle belirlenir." denilmekte ve 7 inci maddesinde derece yükselmesinin şartları "Öğretim elemanları;
a) Yükselebilecekleri derecede aynı unvanla boş bir kadronun bulunması,
b) Derecesi içinde en az üç yıl bulunmuş ve bu derecenin üçüncü kademe aylığını bir yıl fiilen almış olmaları,
c) Bu süre içinde olumlu sicil almış bulunmaları,
Şartıyla bir üst dereceye yükseltilebilirler." hükmüyle düzenlenmiş bulunmaktadır. 2914 sayılı Kanuna ekli Ek gösterge cetvelinde ise Profesörlerin dereceleri 1; Doçentlerin dereceleri 1-3, Yardımcı doçentlerin dereceleri 3-5 ve Öğretim görevlileri, okutmanlar ve öğretim yardımcılarının dereceleri ise 1-7 olarak belirlenmiştir.
Diğer taraftan, 2914 sayılı Yüksek öğretim Personel Kanununun 20 nci maddesinde; "Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 2547 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır." hükmüne yer verilmekte ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun konuya 36 A/5 bendinde "Dört yıl ve daha fazla süreli yüksek öğrenim görenlerden tabip, diş tabibi, veteriner hekim, eczacı ile benzeri sağlık bilimleri lisansiyerleri (Hayvan sağlığı dahil) Biyolog unvanına sahip akademik personel giriş derece ve kademelerine bir derece eklenmek suretiyle bulunacak derece ve kademelerden hizmete alınırlar" hükmü yer almaktadır.

Ayrıca, Danıştay 8. Dairesinin 09/02/2005 tarihli ve E.2004/1141, K.2005/552 sayılı kararında "2914 sayılı Yasanın yardımcı doçentlerin de aralarında bulunduğu öğretim elemanlarının derece yükselmesini de düzenleyen özel Yasa hükmünde olduğu açık olup, davacının öncelikli olarak tabi olduğu Yasa 2914 sayılı Yasadır. Bu Yasanın 3. ve 7. maddelerinde de yardımcı doçent, doçent ve profesör kadroları için kadro dereceleri ayrı ayrı gösterilmiş, derece yükselmelerinin ne şekilde olacağı açıklanmış, unvanlı kadroların başlangıç derecesi (bir üst unvanın alt sınırı şeklinde ) açıkca düzenlenmiş ve unvana bağlı kadronun değişmemesi halinde kademe ilerlemesi imkanı da getirilmiştir. Artık "Kanunda hüküm bulunmayan bir hal"den sözedilmesi mümkün olmadığından 657 sayılı Yasa hükümlerinin kıyasen uygulanması" nın söz konusu olamayacağı hükme bağlanmış bulunmaktadır.

Yukarıda yer verilen hükümler ve açıklamalar çerçevesinde, 2914 sayılı Kanuna tabi akademik kadrolarda görev yapan personel hakkında 657 sayılı Kanunun anılan 36 A/5 bendinin kıyasen uygulanmasının mümkün olmadığı değerlendirilmektedir.