Yurt dışında görevli Sözleşmeli personele aile yardımı ödenemeyeceği

Bakanlığınıza bağlı yurtdışı temsilciliklerde görevli sözleşmeli personele 375 sayılı KHK'nin ek 8 inci maddesi uyarınca aile yardımı ödeneği verilip verilemeyeceği hususunda görüş talep eden ilgi yazı incelenmiştir.

Bilindiği üzere, bakanlıkların kuruluş ve görev esaslarını düzenleyen 27/09/1984 tarihli ve 3046 sayılı Kanunun "Bakanlıkların temel kuruluşları" başlıklı 5 inci maddesinde; "Bakanlıklar, merkez teşkilatı ile ihtiyaca göre kurulan taşra ve yurt dışı teşkilatından ve bağlı ve ilgili kuruluşlardan meydana gelir." ve "Bakanlık yurt dışı teşkilatı" başlıklı 9 uncu maddesinde; "Bakanlık yurt dışı teşkilatı; yurt dışında sürekli veya geçici görev yapan, hizmet gereklerine ve ihtiyaçlarına göre kurulan aşağıdaki kuruluşlardan meydana gelir.
a) Dış temsilcilik niteliğindeki diplomatik temsilcilikler ve konsolosluklar,
b) Dış temsilcilikler bünyesindeki ihtisas birimleri,
c) Dış temsilcilik niteliğinde olmayan yurt dışı teşkilatı." hükümlerine yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin B fıkrasında; "Sözleşmeli personel:
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca vizelenen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
Ancak, yabancı uyrukluların; ? bu Kanuna tâbi kamu idarelerinde ve dış kuruluşlarda belirli bazı hizmetlerde çalıştırılacak personelin de zorunlu hallerde sözleşme ile istihdamları caizdir.
Sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme fesih halleri, pozisyonların iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usulleri Devlet Personel Başkanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir?" hükmüne yer verilmek suretiyle, yurtdışı teşkilatında sözleşmeli personel istihdamının mümkün bulunduğu, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırının Bakanlar Kurulu kararıyla belirleneceği ifade edilmiştir.

657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin B fıkrasına istinaden çıkarılan ve 06/06/1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 3 üncü maddesinde; "Sözleşmeli personelin ücreti; pozisyon unvanı, bu unvana ilişkin eğitim düzeyi, kurumunda aynı pozisyon unvanında geçen hizmet süresi dikkate alınarak tespit edilir.
Sözleşme ile çalıştırılacak personele ödenecek ücretlerin aylık brüt tutarı ile sağlanacak diğer parasal ve ayni menfaatlerin yıllık brüt tutarının on ikide birinin toplamı 2.884 TL'yi geçemez. Ancak, yurtdışı teşkilatında çalıştırılan personel ? hakkında bu hüküm uygulanmaz?" denilmek suretiyle, yurtdışı teşkilatında istihdam edilen sözleşmeli personelin sözleşme ücreti, yurt içinde çalıştırılan sözleşmeli personelden farklı olarak tavan ücrete tabi tutulmamış, ayrıca sözleşmeli personele aile yardımı ödeneği verilmesi hususunda mezkur Esaslarda da herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir.

Diğer taraftan, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 8 inci maddesinde; "Ayın veya haftanın bazı günleri ya da günün belirli saatleri gibi kısmi zamanlı çalışan sözleşmeli personel hariç olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarının merkez ve taşra teşkilatları ile döner sermaye işletmelerinde sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilenlerden aile yardımı ödeneğinden veya başka bir ad altında da olsa aynı amaçla yapılan herhangi bir ödemeden yararlanamayanlara, Devlet memurlarına verilen aile yardımı ödeneği, herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın aynı usul ve esaslar çerçevesinde ödenir." denilmek suretiyle, kamu kurumlarının merkez ve taşra teşkilatları ile döner sermaye işletmelerinde istihdam edilen sözleşmeli personele aile yardımı ödeneği verilmesi öngörülmüş; ancak yurtdışı teşkilatlarına madde metninde özellikle yer verilmemek suretiyle, yurtdışı teşkilatlarda çalıştırılan sözleşmeli personele bu ödeneğin verilmemesi amaçlanmıştır.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin B fıkrası kapsamında kamu kurumlarının yurtdışı teşkilatlarında istihdam edilen sözleşmeli personele, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 8 inci maddesi uyarınca aile yardımı ödeneğinin verilmesinin mümkün bulunmadığı düşünülmektedir.