5747 sayılı Kanun uygulaması
Özet: 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun bazı maddelerinin uygulanması hk. 21/05/2009-305
Kanun / Madde(ler) 5747 / 2
Tarih : 21/05/2009
Kaynak 30 sayılı bülten 22. sayfa
5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun geçici 2'nci maddesinin altıncı
fıkrasındaki, tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerden il özel idaresine veya
belediyelere devredilmesi gereken personelin, ihtiyaç duyulması halinde kazanılmış
hak aylık dereceleri dikkate alınmak kaydıyla diğer belediyelere ve vali tarafından
merkezi idare kuruluşlarının taşra teşkilatlarındaki boş kadrolara atanabileceği
düzenlemesine istinaden yapılacak atamalarda tereddüt hasıl olan bazı hususlarda
soruların sorulduğu ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 06/03/2008 tarihli ve 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun geçici 2 nci maddesinin dördüncü fıkrasında; "Bu Kanun uyarınca mahalleye veya köye dönüşen belediyelerin personel devri, 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun ek 2 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarına göre yapılır. Devredilen personelden, 4/4/2007 tarihli ve 5620 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında bulunanlar, devredildikleri belediye veya il özel idarelerinde, 5620 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesine göre istihdam olunurlar. Devir sebebiyle personel giderlerinde meydana gelecek artışlarda, 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin sekizinci fıkrasındaki sınırlamalar dikkate alınmaz. Personel devri nedeniyle ilgili il özel idaresinin veya belediyenin norm kadrosunda yapılması gereken ilave ve değişiklikler, ilgili belediye veya il özel idaresinin talebi üzerine İçişleri Bakanlığı tarafından altı ay içinde sonuçlandırılır?." hükmü yer almaktadır.
Mezkur maddenin altıncı fıkrasında ise; "Tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerden il özel idaresine veya belediyelere devredilmesi gereken personel, ihtiyaç duyulması halinde kazanılmış hak aylık dereceleri dikkate alınmak kaydıyla diğer belediyelere veya vali tarafından merkezi idare kuruluşlarının taşra teşkilatının boş kadrolarına atanabilir. Bu personelin atandıkları yeni kadroların aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları ile diğer mali hakları toplamının net tutarı, eski kadrosunda en son ayda almakta oldukları aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları ile diğer mali hakları toplamı net tutarından az olması halinde, aradaki fark atandıkları kadrolarda kaldıkları sürece hiçbir vergi ve kesintiye tâbi tutulmaksızın tazminat olarak ödenir." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 27/12/2008 tarihli ve 5828 sayılı 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun "Kadroların kullanımına ilişkin esaslar" başlıklı 22 nci maddesinin birinci fıkrasında, "13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde belirtilen kamu idare, kurum ve kuruluşları; serbest memur kadrolarına 2008 yılında emeklilik, ölüm, istifa veya nakil sonucu ayrılan memur sayısının yüzde 25'ini geçmeyecek şekilde açıktan veya diğer kamu idare, kurum ve kuruluşlarından nakil suretiyle atama yapabilir. Bu sınırlar içinde memur ihtiyacını karşılayamayacak söz konusu idare, kurum ve kuruluşlardan yükseköğretim kurumları için ilave 4.000 adet, diğerleri için ilave 21.000 adet atama izni verilebilir." hükmüne, ikinci fıkrasında ise; "Hakimlik ve savcılık meslekleri ile bu meslekten sayılan görevlere ve Tıpta Uzmanlık Tüzüğü uyarınca asistan kadrolarına yapılacak atamalar, 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu kapsamında veya diğer ilgili mevzuata göre yapılacak askeri personel atamaları, emniyet hizmetleri sınıfında bulunan kadrolara yapılacak atamalar, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun ek 1 inci maddesi ve 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun ek 1 inci maddesi uyarınca yapılacak atamalar ile 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunun 22 nci maddesi ve 4/2/1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun ek 29 uncu maddesi uyarınca yapılacak personel nakilleri birinci fıkrada yer alan sınırlamalara tâbi değildir." hükmüne yer verilmiştir.
Bununla birlikte, 5747 sayılı Kanun çerçevesinde tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerde istihdam edilen personelin öncelikle ilgili il özel idarelerine ya da belediyelere 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun ek 2 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarına uygun olarak atamasının yapılması gerektiği, bu konuda ortaya çıkacak problemlerin çözümünde ise İçişleri Bakanlığının yetkili kılındığı anlaşılmaktadır.
Yukarıdaki hüküm ve açıklamalardan anlaşılacağı üzere, esas itibariyle, tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerde istihdam edilen personelin kadro ve pozisyonları ile birlikte ilgisine göre özel idareye ya da belediyeye devredilmesi hükmedilmekle birlikte, ihtiyaç duyulması halinde bu personelin kazanılmış hak aylık dereceleri dikkate alınmak kaydıyla diğer belediyelere veya vali tarafından merkezi idare kuruluşlarının taşra teşkilatının boş kadrolarına atanabileceği öngörülmüş olup, bu şekilde yapılacak atamalarda;
a) 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun "Kadroların kullanımına ilişkin esaslar" başlıklı 22 nci maddesinde bu şekilde yapılacak atamaların sınırlamaya tabi olmayacağı hususunda herhangi bir düzenlemeye yer verilmediğinden, merkezi idare kuruluşlarının taşra teşkilatının boş kadrolarına yapılacak atamalarda mezkur Bütçe Kanununun 22 nci maddesinin birinci fıkrasındaki sınırlamaların göz önünde bulundurulması,
b) 5747 sayılı Kanunda vali tarafından merkezi idare kuruluşlarının taşra teşkilatının boş kadrolarına yapılacak atamalarda personelin kazanılmış hak aylık dereceleri dikkate alınması gerektiği düzenlendiğinden, işçilerin bu şekilde diğer kurumlara atanamayacağı, memurların atanmasında ise; personelin kazanılmış haklarının korunması ve atanacağı kadro için öngörülen vasıfları taşıması, bununla birlikte, ilgili personel mevzuatında o kadro için öğrenim durumu, yaş, görevde yükselme ve unvan değişikliği gibi kriterler öngörülmüş ise bunlara uyulması,
c) 5747 sayılı Kanunla amaçlanan hususların gerçekleştirilebilmesi bakımından, vali tarafından merkezi idare kuruluşlarının taşra teşkilatlarına ait boş kadrolara yapılacak atamalarda, personelin durumuna uygun boş kadronun bulunması, ihtiyaç duyulması ve ilgili mevzuatına uyulması kaydıyla işlem yapılması,
gerektiği mütalaa edilmektedir.
Bilindiği üzere, 06/03/2008 tarihli ve 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun geçici 2 nci maddesinin dördüncü fıkrasında; "Bu Kanun uyarınca mahalleye veya köye dönüşen belediyelerin personel devri, 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun ek 2 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarına göre yapılır. Devredilen personelden, 4/4/2007 tarihli ve 5620 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında bulunanlar, devredildikleri belediye veya il özel idarelerinde, 5620 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesine göre istihdam olunurlar. Devir sebebiyle personel giderlerinde meydana gelecek artışlarda, 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin sekizinci fıkrasındaki sınırlamalar dikkate alınmaz. Personel devri nedeniyle ilgili il özel idaresinin veya belediyenin norm kadrosunda yapılması gereken ilave ve değişiklikler, ilgili belediye veya il özel idaresinin talebi üzerine İçişleri Bakanlığı tarafından altı ay içinde sonuçlandırılır?." hükmü yer almaktadır.
Mezkur maddenin altıncı fıkrasında ise; "Tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerden il özel idaresine veya belediyelere devredilmesi gereken personel, ihtiyaç duyulması halinde kazanılmış hak aylık dereceleri dikkate alınmak kaydıyla diğer belediyelere veya vali tarafından merkezi idare kuruluşlarının taşra teşkilatının boş kadrolarına atanabilir. Bu personelin atandıkları yeni kadroların aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları ile diğer mali hakları toplamının net tutarı, eski kadrosunda en son ayda almakta oldukları aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları ile diğer mali hakları toplamı net tutarından az olması halinde, aradaki fark atandıkları kadrolarda kaldıkları sürece hiçbir vergi ve kesintiye tâbi tutulmaksızın tazminat olarak ödenir." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 27/12/2008 tarihli ve 5828 sayılı 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun "Kadroların kullanımına ilişkin esaslar" başlıklı 22 nci maddesinin birinci fıkrasında, "13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde belirtilen kamu idare, kurum ve kuruluşları; serbest memur kadrolarına 2008 yılında emeklilik, ölüm, istifa veya nakil sonucu ayrılan memur sayısının yüzde 25'ini geçmeyecek şekilde açıktan veya diğer kamu idare, kurum ve kuruluşlarından nakil suretiyle atama yapabilir. Bu sınırlar içinde memur ihtiyacını karşılayamayacak söz konusu idare, kurum ve kuruluşlardan yükseköğretim kurumları için ilave 4.000 adet, diğerleri için ilave 21.000 adet atama izni verilebilir." hükmüne, ikinci fıkrasında ise; "Hakimlik ve savcılık meslekleri ile bu meslekten sayılan görevlere ve Tıpta Uzmanlık Tüzüğü uyarınca asistan kadrolarına yapılacak atamalar, 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu kapsamında veya diğer ilgili mevzuata göre yapılacak askeri personel atamaları, emniyet hizmetleri sınıfında bulunan kadrolara yapılacak atamalar, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun ek 1 inci maddesi ve 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun ek 1 inci maddesi uyarınca yapılacak atamalar ile 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunun 22 nci maddesi ve 4/2/1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun ek 29 uncu maddesi uyarınca yapılacak personel nakilleri birinci fıkrada yer alan sınırlamalara tâbi değildir." hükmüne yer verilmiştir.
Bununla birlikte, 5747 sayılı Kanun çerçevesinde tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerde istihdam edilen personelin öncelikle ilgili il özel idarelerine ya da belediyelere 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun ek 2 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarına uygun olarak atamasının yapılması gerektiği, bu konuda ortaya çıkacak problemlerin çözümünde ise İçişleri Bakanlığının yetkili kılındığı anlaşılmaktadır.
Yukarıdaki hüküm ve açıklamalardan anlaşılacağı üzere, esas itibariyle, tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerde istihdam edilen personelin kadro ve pozisyonları ile birlikte ilgisine göre özel idareye ya da belediyeye devredilmesi hükmedilmekle birlikte, ihtiyaç duyulması halinde bu personelin kazanılmış hak aylık dereceleri dikkate alınmak kaydıyla diğer belediyelere veya vali tarafından merkezi idare kuruluşlarının taşra teşkilatının boş kadrolarına atanabileceği öngörülmüş olup, bu şekilde yapılacak atamalarda;
a) 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun "Kadroların kullanımına ilişkin esaslar" başlıklı 22 nci maddesinde bu şekilde yapılacak atamaların sınırlamaya tabi olmayacağı hususunda herhangi bir düzenlemeye yer verilmediğinden, merkezi idare kuruluşlarının taşra teşkilatının boş kadrolarına yapılacak atamalarda mezkur Bütçe Kanununun 22 nci maddesinin birinci fıkrasındaki sınırlamaların göz önünde bulundurulması,
b) 5747 sayılı Kanunda vali tarafından merkezi idare kuruluşlarının taşra teşkilatının boş kadrolarına yapılacak atamalarda personelin kazanılmış hak aylık dereceleri dikkate alınması gerektiği düzenlendiğinden, işçilerin bu şekilde diğer kurumlara atanamayacağı, memurların atanmasında ise; personelin kazanılmış haklarının korunması ve atanacağı kadro için öngörülen vasıfları taşıması, bununla birlikte, ilgili personel mevzuatında o kadro için öğrenim durumu, yaş, görevde yükselme ve unvan değişikliği gibi kriterler öngörülmüş ise bunlara uyulması,
c) 5747 sayılı Kanunla amaçlanan hususların gerçekleştirilebilmesi bakımından, vali tarafından merkezi idare kuruluşlarının taşra teşkilatlarına ait boş kadrolara yapılacak atamalarda, personelin durumuna uygun boş kadronun bulunması, ihtiyaç duyulması ve ilgili mevzuatına uyulması kaydıyla işlem yapılması,
gerektiği mütalaa edilmektedir.