Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün Kalpatılmasıda işçilerin nakline ilişkin
5286 sayılı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün Kaldırılması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin
13/01/2005 tarihli ve 5286 sayılı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün Kaldırılması
ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun Geçici 1 nci maddesinin
(a) fıkrasından bahisle, mahalli idare personeli olan işçilerin başka mahalli
idarelere nakli hususunda Devlet Personel Başkanlığı görüşünün sorulduğu ilgi
yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere; 22/05/2005 tarih ve 4857 sayılı İş Kanununun 2 nci maddesinde
"Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran
gerçek veya tüzel kişiye
yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren ..." denileceği
belirtildikten sonra "...işçi ile işveren arasında kurulan ilişki..."
iş ilişkisi olarak tanımlanmış, işyeri ise
"...işveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan
unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birim..." olarak belirlenmek
suretiyle, iş ilişkisinin; işçi ile
gerçek kişi ya da tüzel kişiliği olan veya olmayan belirli bir kurum ve kuruluş
ile kurulan sözleşmeye dayalı özel bir ilişki olduğu ifade edilmiştir. Bu tanımlamaya
göre iş ilişkisinin
unsurları olan işçi, işveren ve işyerinden herhangi birinin İş Kanununda belirlenen
istisnalar dışında değişmesinin, iş ilişkisinin içeriğini/değiştireceği ve bu
değişikliğin hukuki sonuçlan
da olacağı açıktır.
Diğer taraftan 5286 sayılı Kanunun Geçici 1 nci maddesinin (a) fıkrasında ise
devir konusu düzenlenmiştir. Buna göre Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü taşra
teşkilatının kadro ve pozisyonları ile personelinin İstanbul ve Kocaeli illerinde
Büyükşehir belediyelerine, diğer illerde ise il özel idarelerine devredileceği
hüküm altına alınmak suretiyle hem devir işlemine kanuni dayanak temin edilmiş
hem de söz konusu mülga Genel Müdürlük personelinin devredileceği kamu kurumlan
açıkça belirtilmiştir. Söz konusu düzenlemenin kanunla yapılması, nakil işleminin
mevzuatta dayanak olmaksızın yapılamayacağının da göstergesidir.
Bunlara ilave olarak 26 Ocak 2002 tarih ve 24652 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
7 seri No'lu 2002 Mali Yılı Bütçe Uygulama Talimatının 5.3. maddesinde "...mevcut
personel yasalarında sürekli işçilerin kurumlararası nakline ilişkin bir düzenleme
yer almadığından, kurumlararası işçi nakli mümkün değildir. Bu nedenle, kamu
kurum ve kuruluşlarınca kurumiararası işçi nakli talebinde bulunulmaması gerekmektedir."
hükmüne yer verilerek konuya açıklık getirilmiştir.
Yukandaki hükümler çerçevesinde; bir yandan işçi statüsünde personelin başka
kamu kurum ve kuruluşlarına nakline ilişkin mevzuatımızda yetki veren bir düzenleme
bulunmaması, diğer yandan 4587 sayılı İş Kanunu çerçevesinde işveren ve işyeri
değişikliğini içeren nakil işleminin iş ilişkisinin içeriğini esastan değiştirecek
olması sebebiyle yasal mevzuat düzenlemesine ihtiyaç göstermesi ile devir işleminin
dahi ancak 5286 sayılı Kanunun Geçici 1 nci maddesinin açık hükmüne dayanılarak
yapılabilmesi ve bunlara ilave olarak 2002 Mali Yılı Bütçe Uygulama Talimatı
hükümleri ile mevcut personel yasalarında düzenleme yer almadığından kurumlararası
işçi naklinin mümkün olmadığının belirtilmesi hususları da dikkate alınarak,
mahalli idare personeli olan işçilerin başka bir mahalli idareye naklinin yasal
mevzuat düzenlemesi yapılması halinde imkan dahiline girebileceği mütalaa edilmektedir.