Norm kadro uygulaması

İlgi yazı ekinde yer alan, 10.8.1999 tarih ve 23782 sayılı Resmi Gazete?de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul ve Kurumların Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik?in Geçici 1/a maddesi ile Norm kadro dışı bırakılan ..............?un adı geçen Yönetmeliğin Kanuna ve atama yönetmeliğine aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline ilişkin dava dilekçesi incelenmiş ve aşağıdaki hususların belirtilmesi gerekli görülmüştür.

Bilindiği üzere, norm kadro, kamu kurum ve kuruluşlarının görevlerini etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilebilmeleri için ihtiyaç duydukları optimal, diğer ifade ile ihtiyaçtan ne daha az ne de daha fazla kadronun nitelik ve sayısal yönüyle tespit edilmesi şeklinde tanımlanmaktadır. Kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttüğü hizmetlerden sağlanacak kamu yararı, hizmetlerin maliyetinden fazla olması halinde anlamlı olmaktadır. Bu maliyeti oluşturan kalemlerden olan personel sayısının gereğinden fazla olması ve hizmetin gerektirdiği nitelikleri haiz olmaması, kamu yararının ve kamu hizmetlerinin verimliliğinin azaltılmasına neden olmaktadır. Böylece Devletin yürüttüğü hizmetin gerektirdiği kadro sayısının rasyonel bir şekilde tespit edilmesi, kamu personel rejiminin en önemli problemlerinden birisi olarak ortaya çıkmaktadır. Kamu kesiminde etkinliğin ve verimliliğin sağlanması ile istihdam edilen personelin hizmet birimleri arasında ihtiyaca göre dağıtılmasını, kurum ve kuruluşların hizmet icaplarına göre uygun kadroların belirlenebilmesi ve planlamasının yapılabilmesi ile israfın önlenmesi, kamu istihdamının rasyonel bir yapıya kavuşturulması, kamu personel rejiminin objektif esaslara dayandırılması, kamu mal ve hizmet üretiminin toplumsal maliyetinin azaltılması, kamu kurum ve kuruluşlarının amaçlarına uygun olarak teşkilat yapılarının yeniden gözden geçirilmesi, istihdamın kamu hizmet talebinin veya kamusal üretimin büyüklüğüne göre dengeli dağılımının yapılması ile ulusal ve uluslararası kamu ve özel kesimdeki yönetimsel gelişmelere koşut ülkemiz kamu yönetiminde gelişmelerin sağlanması için, kamu kurum ve kuruluşlarında iş analizlerinin ve iş analizlerine dayanmak suretiyle görev tanımlarının ve iş gerekleri ile norm kadroların tespit edilmesini zaruret haline gelmiştir.

Ülkemizde kamu kesiminin gerçekleştirdiği mal ve hizmet üretiminde istenilen etkinliğin ve verimliliğin sağlanması için kamu yönetiminin yeniden yapılandırılmasının ve bu süreçte istihdamın sayı, nitelik, verimlilik ve ücret düzeyi bakımından sağlıklı bir yapıya kavuşturulmasının gerekliliğinin halen devam ettiği gözlenmektedir. Esasen, bu gereklilik ?Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı? ile de vurgulanmış ve söz konusu Planda, kamu yönetiminin yeterli sayı ve nitelikte personelle donatılması ve personel kaynaklarının verimli ve yerinde istihdamını sağlamak üzere insangücü planlamasının yapılması ve etkinliğin sağlanması amacıyla iş analizlerine dayalı norm kadroların hazırlanması öngörülmüştür. Bu çalışmalarla ilgili olarak, 217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü maddesinin (a) bendiyle; ?Kamu personelinin hukuki ve mali statüsünün ve uygulanmasının esaslarını tespit etmek, bunların düzenlenmesi ve geliştirilmesi ile ilgili çalışmaları yapmak gerekli kanun, tüzük ve yönetmelik tasarıları ile diğer idari metinleri hazırlamak,? devamla (e) bendiyle ?Kadro ve unvan standardizasyonu, iş analizleride dahil olmak üzere görev alanına giren konularda gerekli her türlü araştırma ve incelemeleri yapmak veya yaptırmak, Personel rejimleri arasında uyum ve denge sağlamak, bu konularda gerekli ilke ve esasları tespit etmek,? aynı Kanun Hükmünde Kararnamenin 8 inci maddesinin (f) bendiyle ise, ? Kurumlardaki kadroların hizmet icaplarına uygun bir seviyede tutulması için gerekli revizyonları yapmak; ihtiyaçtan fazla olduğu tespit edileceklerin diğer kurumlara tahsis edilmesine dair usul ve esaslarla; fazla personelin diğer kurumlara kat?i tayinlerine kadar muvakkaten istihdam tarzlarını tespit etmek; kurumlarınca açıkta bulunacak personelle ilgili müameleleri düzenlemek.? görevleri Başkanlığımıza tevdi edilmiş bulunmaktadır.

Ayrıca, 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesiyle, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin uygulanmasına ve kapsama dahil kurumların personel istihdamına dahil konularda kadro ve iş analizleri yapmaya ve gerekli evrakı tetkike Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının yetkili olduğu hükmüne yer verilmiş, mezkur Kanun Hükmünde Kararnamenin 6 ve 8 inci maddelerine göre Bakanlar Kurulunun 25.4.1984 tarih ve 84/8029 sayılı kararı ile yürürlüğe konulan ?Kadro İhdası, Serbest Bırakma ve Kadro Değişikliği ile Kadroların Kullanım Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik? in 7/a maddesi ile de yeni hizmet birimlerinin kurulması veya hizmet genişlemesi dolayısıyla ihtiyaç duyulan kadrolarla ilgili olarak birimler itibariyle yapılacak iş analizi ve değerlendirme sonuçlarını Başkanlığımıza göndermekle yükümlü oldukları hüküm altına alınmıştır. Diğer taraftan, 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun?un değişik 62 nci maddesi; ?Milli Eğitim Bakanlığına tahsis edilmiş bulunan serbest kadrolar: Milli Eğitim Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca birlikte hazırlanacak norm kadro sayılarının tespit edildiği yönetmeliğe uygun olarak merkez ve taşra birimleri, öğretmen kadroları ise, branşlar bazında okul ve kurumlar itibariyle dağıtılır. Bu yönetmelikte, dağıtım cetvellerinin vizesine ilişkin usul ve esaslar ayrıca belirtilir.? hükmünü getirmiştir.

Yukarıda yer verilen hükümler ve açıklamalar çerçevesinde, 3797 sayılı Kanunun değişik 62 nci maddesi, 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 ve 8 inci maddeleri ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi ile Kadro İhdası, Serbest Bırakma ve Kadro Değişikliği ile Kadroların Kullanım Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 7/a maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak Başkanlığımızın katılımıyla hazırlanıp Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ?Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul ve Kurumların Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik? ile Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlarda ki kadroların hizmet gereklerine en uygun bir düzeyde tutulmasını amaçlamakta olup, Kanunlara ve diğer mevzuata aykırı bir yönü bulunmadığı mütalaa edilmektedir.